Cardsharing polega na nielegalnym rozdzieleniu uprawnień karty abonenckiej i udostępnieniu tych uprawnień osobom do tego nieuprawnionym. Szacuje się, że nadawcy usług radiowych i telewizyjnych tracą na cardsharingu miliony złotych. Kwestie odpowiedzialności nielegalnego nadawcy i odbiorów reguluje ustawa o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną opartych lub polegających na dostępie warunkowym. Jakie kary grożą za nielegalny odbiór sygnału od nieuprawnionego nadawcy? Odpowiedź poniżej.
Usługi chronione a usługi niedozwolone
Cardsharing polega na nielegalnym rozdzielaniu uprawnień aktywnej karty abonenckiej i udostępnianiu ich osobom trzecim (nieuprawnionym) przy użyciu urządzeń niedozwolonych, za pośrednictwem internetu. Zdarza się, że rozdzielanie sygnału telewizyjnego może występować przy użyciu normalnego kabla telewizyjnego, zainstalowanego legalnie (lub nielegalnie) w domu, budynku, bloku, a także szeregu mieszkań położonych blisko siebie, jednak zazwyczaj polega to na udostępnieniu sygnału w ramach sieci.
Usługami chronionymi są:
- rozpowszechnianie i rozprowadzanie programów telewizyjnych i radiowych w rozumieniu przepisów o radiofonii i telewizji,
- inne usługi świadczone na indywidualne żądanie usługobiorcy drogą elektroniczną bez jednoczesnej obecności stron
– jeśli są świadczone za wynagrodzeniem i oparte na dostępie warunkowym.
Usługi niedozwolone to usługi polegające na:
- instalacji, serwisie lub wymianie urządzeń niedozwolonych;
- przekazie informacji handlowej dla promocji urządzeń niedozwolonych lub usług z nimi związanych albo mającej za przedmiot niedozwolone urządzenia lub usługi.
Usługi niedozwolone są realizowane przy użyciu urządzeń niedozwolonych, tj. sprzętu lub oprogramowania, które zostały zaprojektowane lub przystosowane w celu umożliwienia korzystania z usług chronionych bez uprzedniego upoważnienia usługodawcy.
Sprzętem w świetle przytoczonej powyżej definicji jest przy tym „urządzenie skonstruowane z elementów elektronicznych, które zostało zaprojektowane lub przystosowane w celu umożliwienia korzystania z usług chronionych bez uprzedniego upoważnienia usługodawcy”, oprogramowaniem zaś są wszelkiego rodzaju kody programowe, w których zawarte są algorytmy wykonywane za pomocą urządzeń mikroprocesorowych. Posiadanie konsumuje z kolei w sobie pełne władztwo nad urządzeniem niedozwolonym, obejmujące w szczególności możliwość korzystania z niego. Używanie polega natomiast na eksploatacji urządzenia z wykorzystaniem przypisanych mu możliwości technicznych.
Wytwarzanie urządzenia i jego wprowadzanie do obrotu a używanie urządzenia
Zgodnie z art. 6 ustawy o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną opartych lub polegających na dostępie warunkowym, kto, w celu użycia w obrocie, wytwarza urządzenia niedozwolone lub wprowadza je do obrotu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Zgodnie z art. 6 ust. 2 ww. ustawy tej samej karze podlega ten, kto świadczy usługi niedozwolone.
Przykład 1.
Pan Jan przygotował kilkadziesiąt dekoderów własnej produkcji celem odbioru sygnału telewizyjnego. Dekodery po zaprogramowaniu umożliwiały odbiór telewizji ABC w maksymalnym pakiecie programów telewizyjnych. U usługodawcy ABC taki pakiet kosztował 200 zł. Mężczyzna udostępnił kilkudziesięciu osobom dekodery wraz ze specjalnymi loginami i hasłami celem odbioru pakietu telewizyjnego ABC. Za udostępnienie urządzeń pobierał opłatę w wysokości 50 zł miesięcznie. Pan Jan nie wystawiał faktur ani paragonów związanych udostępnianym sygnałem, jak również nie zawierał żadnych umów z finalnymi odbiorcami pakietów telewizyjnych ABC.
W tym przypadku podlega on odpowiedzialności z art. 6 ustawy o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną.
Natomiast z treści art. 7 ust. 1 ustawy o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną opartych lub polegających na dostępie warunkowym wynika, że kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, posiada lub używa urządzenia niedozwolonego, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Jeżeli sprawca używa urządzenia niedozwolonego wyłącznie na własne potrzeby, podlega grzywnie.
Przykład 2.
Pan Jan przygotował kilkadziesiąt dekoderów własnej produkcji celem odbioru sygnału telewizyjnego. Dekodery po zaprogramowaniu umożliwiały odbiór telewizji ABC w maksymalnym pakiecie programów telewizyjnych. U usługodawcy ABC taki pakiet kosztował 200 zł. Mężczyzna udostępnił kilkudziesięciu osobom dekodery wraz ze specjalnymi loginami i hasłami celem odbioru pakietu telewizyjnego ABC. Za udostępnienie urządzeń pobierał opłatę w wysokości 50 zł miesięcznie. Pan Kazimierz skorzystał z usługi świadczonej nielegalnie przez pana Jana Kowalskiego. Pan Jan zainstalował w domu pana Kazimierza dekoder. Nie wystawiał on faktur ani paragonów związanych udostępnianym sygnałem na rzecz pana Kazimierza, jak również nie zawierał z nim żadnych umów. Pan Kazimierz wykorzystywał telewizję na potrzeby własne.
W tym przypadku pan Kazimierz podlega odpowiedzialności z art. 7 ust. 2 ustawy o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną.
Cardsharing - jak wygląda postępowanie w jego sprawie?
Zgodnie z ustawą o policji w granicach swych zadań policja wykonuje czynności operacyjno-rozpoznawcze, dochodzeniowo-śledcze i administracyjno-porządkowe w celu rozpoznawania, zapobiegania i wykrywania przestępstw, przestępstw skarbowych i wykroczeń.
Należy pamiętać, że powyższe przestępstwo jest ścigane na wniosek i niezbędne jest przyjęcie takiego wniosku w celu prowadzenia postępowania przygotowawczego. Wniosek składa dostawca sygnału telewizyjnego, usług internetowych lub inny operator będący pokrzywdzonym w sprawie.
Zgodnie z art. 217 § 1 kpk rzeczy mogące stanowić dowód w sprawie lub podlegające zajęciu w celu zabezpieczenia kar majątkowych, środków karnych o charakterze majątkowym, przepadku, środków kompensacyjnych albo roszczeń o naprawienie szkody należy wydać na żądanie sądu lub prokuratora, a w wypadkach niecierpiących zwłoki – także na żądanie policji lub innego uprawnionego organu. Osobę mającą rzecz podlegającą wydaniu wzywa się do wydania jej dobrowolnie.
Po zakończeniu procesu w wyroku sąd orzeka przepadek przedmiotów pochodzących bezpośrednio z przestępstwa na podstawie art. 44 § 1 Kodeksu karnego.
