Dotacje dla firm z Mazowsza - jakie są możliwości?

Opracowanie na temat wsparcia dla firm z województwa mazowieckiego kończy cykl artykułów o możliwościach pozyskania dotacji w ramach regionalnych programów operacyjnych poszczególnych województw. Chociaż ogólne ramy pozyskania dotacji z budżetu Unii Europejskiej są jednakowe dla wszystkich, należy pamiętać, że każdy region indywidualnie negocjował z Komisją Europejską swój program, określając zarówno najważniejsze cele tematyczne, jak i kwotę środków na ich realizację. Jak Polska długa i szeroka, tak potrzeby inwestycyjne przedsiębiorstw znacznie się od siebie różnią. W województwie mazowieckim występuje jeszcze jeden problem, a mianowicie bardzo duże zróżnicowanie rozwoju poszczególnych powiatów, co ma olbrzymie znaczenie przy ubieganiu się o dotację. Przeanalizujmy zatem, które przedsiębiorstwa i na jakich zasadach mogą ubiegać się o dotacje dla firm z Mazowsza!

Jak wygląda Mapa Pomocy Regionalnej dla Mazowsza?

Od 1 stycznia 2023 roku obowiązuje nowa Mapa Pomocy Regionalnej, która określa maksymalne poziomy pomocy publicznej dla przedsiębiorców z poszczególnych regionów. Sytuacja województwa mazowieckiego jest dość specyficzna w porównaniu do reszty kraju i przedstawia się następująco:

1. projekty realizowane na terenie Warszawy oraz powiatów ościennych (warszawski zachodni, legionowski, pruszkowski, nowodworski, grodziski, miński, wołomiński, piaseczyński i otwocki) nie są objęte możliwością korzystania z regionalnej pomocy inwestycyjnej, ponieważ przekraczają 75-procentową średnią unijną PKB na mieszkańca aż dwukrotnie (na wskazanym obszarze nie ma możliwości uzyskania dotacji na projekty inwestycyjne);
2. gminny ościenne m.st. Warszawy mogą liczyć na 25% wsparcia (gminy: Baranów, Błonie, Góra Kalwaria, Grodzisk Mazowiecki, Jaktorów, Kampinos, Leoncin, Leszno, Nasielsk, Prażmów, Tarczyn, Zakroczym, Żabia Wola);
3. dla gmin oddalonych od m.st. Warszawy o kilkadziesiąt kilometrów (Dąbrówka, Jadów, Kałuszyn, Kołbiel, Latowicz, Mrozy, Osieck, Serock, Siennica, Sobienie-Jeziory, Strachówka, Tłuszcz) poziom wsparcia wzrasta do 35%;
4. w przypadku projektów realizowanych w powiatach: garwolińskim, łosickim, sokołowskim, węgrowskim oraz w Siedlcach – intensywność wsparcia wynosi 50%;
5. obszary wcześniej niewymienione mogą liczyć na 40-procentowy poziom wsparcia inwestycji.

Należy wspomnieć, że tak szczegółowy podział poziomów wsparcia na poszczególne gminy występuje tylko w województwie mazowieckim i jest uzależniony od poziomu rozwinięcia i zamożności danych części regionu. Nie każda forma pomocy ze środków unijnych stanowi natomiast regionalną pomoc inwestycyjną, o czym będzie mowa przy omawianiu naborów wniosków. Takie rozwiązanie stwarza możliwość pozyskania dotacji również przez firmy, które mają siedzibę na terenie Warszawy i powiatów ościennych, ale uzależnione jest to od rodzaju ponoszonych kosztów.

Dotacje dla firm z Mazowsza - Czym zajmuje się Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych?

Podobnie jak w innych województwach, tak i na Mazowszu zarząd województwa powierzył zadania związane z wdrażaniem Funduszy Europejskich instytucji pośredniczącej. Od 2007 roku to właśnie Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych odpowiada w regionie m.in. za organizację konkursów dla przedsiębiorców. Poza informowaniem o możliwościach pozyskania dofinansowania, do zadań instytucji należy również: ogłaszanie konkursów, ocena złożonych wniosków oraz opieka nad projektami od momentu podpisania umowy o dofinansowanie aż po kontrolę ich realizacji. Wszystkie istotne informacje o funduszach europejskich dla Mazowsza zarówno dla obecnych, jak i przyszłych beneficjentów zamieszczone są na stronie www.funduszedlamazowsza.eu.

Gdzie szukać wsparcia na podniesienie innowacyjności i konkurencyjności przedsiębiorstwa?

Wzmocnienie trwałego wzrostu przedsiębiorstw z województwa mazowieckiego będzie realizowane m.in. za pośrednictwem Działania 1.3 Innowacyjności i konkurencyjność MŚP, na którego wdrażanie w najbliższych latach zostanie przeznaczona kwota 111 mln euro. Co może być przedmiotem dofinansowania? Przedsiębiorcy mogą planować inwestycje w zakresie:

• wprowadzenia nowych produktów lub usług będących efektem wdrażania wyników prac B+R;
• zasadniczej zmiany procesu produkcyjnego;
• przejścia z modelu liniowego na cyrkularny i redukowanie masy odpadów lub zmianę w sposobie świadczenia usług; 
• innowacje organizacyjne (oraz do pewnego stopnia innowacje marketingowe);
• sprzedaż produktów i usług w internecie;
• tworzenie i udostępnianie usług elektronicznych;
• optymalizację procesów ułatwiających zarządzanie przedsiębiorstwem oraz wdrożenie specjalistycznych rozwiązań cyfrowych (np. prowadzących do digitalizacji procesów);
• nabycie usług doradczych świadczonych przez IOB (tylko jako element projektu).

Premiowane mogą być projekty skupiające się na minimalizowaniu powstawania odpadów, inwestowaniu w środki trwałe umożliwiające zapobieganie powstawania odpadów oraz wspomagające przygotowanie do ponownego użycia, wymianę rzeczy używanych, na wydajnym recyklingu i odzysku, ograniczające zużycie energii w procesie produkcyjnym. Wsparcie będzie udzielane w formie regionalnej pomocy inwestycyjnej (na zasadach opisanych w punkcie dotyczącym Mapy Pomocy Regionalnej) oraz pomocy de minimis (wówczas dofinansowanie wyniesie od 50% do 85%). W ogłoszonym w lutym 2024 roku naborze wniosków do podziału między mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa jest kwota 58 mln zł. Istnieje możliwość złożenia wniosku, którego minimalna wartość dofinansowania projektu wynosi 1 mln zł, a maksymalna to 4 mln zł. 

Gdzie szukać wsparcie na projekty badawczo-rozwojowe? 

Dofinansowanie działalności badawczo-rozwojowej przedsiębiorstw przewija się przez programy regionalne wszystkich województw. To nie przypadek, gdyż rozwój przedsiębiorczości w Unii Europejskiej i skuteczne konkurowanie ze światowymi rynkami jest możliwe m.in. dzięki prowadzeniu prac B+R nad opracowaniem i wdrożeniem nowych produktów i usług. Jakie nabory dla przedsiębiorców przewiduje program dla Mazowsza? 

W ramach Działania 1.1 Badania, rozwój i innowacje przedsiębiorstw jest możliwość realizacji projektów, które obejmują jedynie prace B+R prowadzone przez przedsiębiorstwa samodzielnie lub poprzez zlecenie zewnętrznemu wykonawcy (np. organizacji badawczej) lub we współpracy / w partnerstwie z organizacją badawczą. Prace B+R muszą prowadzić do wdrożenia ich wyników w działalności gospodarczej (w przypadku pozytywnego wyniku prac). Premiowane zaś będą projekty realizowane przez przedsiębiorców we współpracy z organizacjami badawczymi/podmiotami posiadającymi doświadczenie w B+R, mające na celu zapewnienie dyfuzji innowacji i transfer technologii z sektora nauki do sektora przedsiębiorstw. W roku 2024 nabór wniosków na wskazane cele zaplanowany jest w terminach od 12 kwietnia do 22 maja. Pula środków do podziału między firmy z Mazowsza wynosi 43 mln zł. W ramach działania przewidziano również odrębny konkurs na projekty modułowe, które obejmują cały proces tworzenia i wdrażania innowacji lub jego wybrane elementy, zakończony wdrożeniem wyników prac B+R w działalności gospodarczej (prace B+R stanowią element obowiązkowy). Elementy projektu modułowego obejmują: doradztwo, prace B+R przedsiębiorstw, w tym z udziałem sektora nauki, zakup infrastruktury B+R, prace przedwdrożeniowe, wdrożenie wyników prac B+R, nabywanie przez pracowników kompetencji oraz kwalifikacji. Pierwszy nabór wniosków do tego komponentu, w którego ramach do podziału było 66 mln zł, zakończył się w marcu 2024 roku (data kolejnego nie jest jeszcze znana). 

Gdzie szukać wsparcia na transformację przedsiębiorstwa w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego? 

Gospodarka obiegu zamkniętego to również temat, na który w perspektywie finansowej na lata 2021–2027 mocno stawia Komisja Europejska. W ramach działania 2.6 Transformacja przedsiębiorstw w kierunku GOZ w województwie mazowieckim zakończył się już jeden nabór wniosków (z pulą środków około 9 mln zł) na przedsięwzięcia, które mają charakter usługowy i dotyczą etapu przygotowawczego (przedinwestycyjnego) związanego z pracami koncepcyjnymi, ekoprojektowaniem produktów, niezbędnymi zmianami w procesach produkcyjnych/usługowych, profesjonalnym wsparciem doradczo-szkoleniowym oraz audytami środowiskowymi. Wnioskodawca musiał jednak zadeklarować we wniosku o dofinansowanie, że przystąpi do etapu inwestycyjnego w przypadku potwierdzenia efektywności planowanej inwestycji. 

Źródłem finansowania etapu wdrożeniowego (inwestycyjnego) może być również program Fundusze Europejskie dla Mazowsza 2021–2027, który przewiduje dotacje na: technologie przyjazne środowisku, związane z wtórnym wykorzystaniem odpadów i produktów ubocznych, eliminowaniem tworzyw sztucznych, zamykaniem obiegu, przechodzeniem z modelu liniowego na cyrkularny.

Pozostałe konkursy dla przedsiębiorców z Mazowsza planowane w roku 2024

Oczywiście przedsiębiorców najbardziej interesują konkursy, które zaplanowano na rok 2024. Analizując harmonogram naborów wniosków, warto zatem wspomnieć, że MŚP z  Mazowsza będą miały możliwość ubiegać się o wsparcie w ramach: 

• działania 7.4 – wsparcie osób dorosłych, które chcą z własnej inicjatywy podnieść swoje umiejętności/kompetencje lub nabyć nowe kwalifikacje (termin przyjmowania wniosków od 14 lutego do 31 marca 2024 roku);
• działania 8.1 – aktywizacja zawodowa osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym (termin przyjmowania wniosków od 22 lutego do 21 marca 2024 roku);
• działania 5.5 – tworzenie infrastruktury społecznej w ramach deinstytucjonalizacji usług i reintegracji społecznej (brak konkretnej daty przyjmowania wniosków);
• działania 8.5 – rozwój usług społecznych świadczonych w społeczności lokalnej (termin przyjmowania wniosków od 11 marca do 11 kwietnia 2024 roku). 

Dotacje dla firm z Mazowsza będą przeznaczone między innymi na innowacje, prace badawczo rozwojowe, wdrożenia B+R, inwestycje w obszarach danych specjalizacji województwa, zmiany źródeł ciepła oraz ograniczenie CO2 i projekty z zakresu aktywizacji społecznej oraz zawodowej. Wszystkie podmioty zainteresowane ubieganiem się o wsparcie unijne zachęcamy do kontaktu z Mazowiecką Jednostką Wdrażania Programów Unijnych, która świadczy bezpłatne usługi informacyjne w zakresie możliwości pozyskania dofinansowania w ramach programu Fundusze Europejskie dla Mazowsza 2021–2027.